BİDOGU-Geceleri yüksek sesle horlayan, uykuda aniden nefesi duran ya da sabah yorgun ve baş ağrısıyla uyanan milyonlarca kişi, farkında olmadan hayati bir sağlık riskiyle karşı karşıya. 

Tıp dünyasının “sessiz katil” olarak tanımladığı uyku apnesi, sadece uyku kalitesini değil, kalp, beyin ve genel yaşam süresini de tehdit ediyor. Uzmanlar, horlamanın yalnızca rahatsız edici bir ses değil, ciddi bir uyarı olduğunu vurguluyor. Peki, uyku apnesi nedir, kimler risk altında ve tedavi mümkün mü?

Nefes Almayı Unutan Vücut: Uyku Apnesi Nedir?

Uyku apnesi, uykuda solunumun geçici olarak durmasıyla karakterize edilen bir uyku bozukluğu. Genellikle horlama ve uykuda nefes kesilmeleriyle kendini gösteren bu rahatsızlık, gece boyunca yüzlerce kez tekrarlanabiliyor. En yaygın formu olan obstrüktif uyku apnesi, boğaz kaslarının gevşeyerek hava yolunu tıkaması sonucu ortaya çıkıyor. Daha nadir görülen santral uyku apnesi ise beynin solunum kaslarını yeterince uyarmamasından kaynaklanıyor.

Kimler Risk Altında?

Uzmanlara göre uyku apnesi her yaşta görülebilse de, özellikle fazla kilolu bireyler, kalın boyun yapısına sahip olanlar, sigara ve alkol kullananlar ile orta yaş üstü erkeklerde risk daha yüksek. Ayrıca, burun yapısındaki bozukluklar ve genetik faktörler de hastalığın görülme olasılığını artırıyor.

Belirtileri Göz Ardı Etmeyin

Uyku apnesinin en belirgin belirtileri arasında:

• Yüksek sesle horlama,

• Geceleri boğularak uyanma,

• Sabah baş ağrısı,

• Gün içinde yoğun uyku hali,

• Dikkat ve hafıza problemleri yer alıyor.

Bu belirtilerin hafife alınmaması gerektiğini vurgulayan uzmanlar, uyku apnesinin kalp hastalıkları, inme, yüksek tansiyon ve tip 2 diyabet gibi ciddi rahatsızlıklarla ilişkili olduğuna dikkat çekiyor.

Tedavi Mümkün

Uyku apnesi, doğru tanı ve tedaviyle kontrol altına alınabiliyor. Polisomnografi (uyku testi) ile yapılan tanının ardından en yaygın tedavi yöntemi olarak CPAP cihazı kullanılıyor. Bu cihaz, uyku sırasında hava yolunun açık kalmasını sağlayarak solunum durmalarını önlüyor. Hafif vakalarda yaşam tarzı değişiklikleri, yan yatış pozisyonları ve özel ağız içi aparatlar da fayda sağlıyor. Gerekli durumlarda cerrahi müdahaleler de gündeme gelebiliyor.

Fark Etmeden Yaşanıyor, Hayatı Tehdit Ediyor

Uyku sırasında fark edilmediği için uzun süre teşhis edilemeyen uyku apnesi, bireyin yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürüyor. Gündüz yorgunluk nedeniyle yaşanan trafik kazaları ve iş veriminde azalma gibi sonuçlar da toplumsal düzeyde risk oluşturuyor.

Uzmanlar, horlamayı yalnızca bir alışkanlık değil, potansiyel bir hastalık belirtisi olarak değerlendirmek gerektiğinin altını çiziyor. Uyku kalitesini artırmak ve yaşamı korumak için şikâyetlerin göz ardı edilmemesi gerektiği vurgulanıyor.