BİDOGU- Avrupa Birliği (AB), 75 yaş ve üzerindeki sürücüler için B sınıfı ehliyetlerin geçerlilik koşullarında önemli bir değişikliğe gidiyor. Yeni düzenlemeyle birlikte, bu yaş grubundaki sürücülerin ehliyetlerini her 5 yılda bir yenilemesi zorunlu hale gelirken, yenileme işlemleri tıbbi kontrol şartına bağlanacak. AB, bu adımı yaşlanan nüfusa rağmen yol güvenliğini artırmak amacıyla atıyor.
Neden 75 Yaş Sınırı Belirlendi?
AB’nin yol güvenliği verilerine göre, 75 yaş üzerindeki sürücüler ölümcül kazalara 5 kat daha fazla karışıyor. Yaralanma oranlarında ise bu oran yaklaşık 2 kat daha yüksek. Bu nedenle, yaşlı sürücüler için ehliyet yenileme sürecinde fiziksel ve zihinsel uygunluk kontrolleri devreye alınacak.
5 Yılda Bir Sağlık Kontrolü Şartı
Yeni AB yönergesine göre:
-
75 yaş ve üzeri sürücüler, ehliyetlerini ancak tıbbi muayeneden geçtikten sonra 5 yıl süreyle kullanabilecek.
-
Her yenilemede yeniden sağlık raporu sunulması gerekecek.
-
AB ülkeleri, uygulamanın kapsamını ve sağlık değerlendirme kriterlerini ulusal düzeyde şekillendirebilecek.
Almanya ve Belçika’da Tartışma Büyüyor
Almanya ve Belçika gibi bazı ülkeler, bu düzenlemeyi “yaş ayrımcılığı” olarak değerlendiriyor. Bazı sivil toplum kuruluşları ise uygulamanın özgürlükleri kısıtlayabileceğini savunuyor. Diğer yandan, trafik güvenliği uzmanları yaşlı sürücülerin reaksiyon sürelerinin azaldığını, bu nedenle düzenli kontrollerin şart olduğunu vurguluyor.
AB Kararı Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
AB Parlamentosu ve AB Konseyi’nde görüşülmekte olan yasa tasarısının, 2025 sonuna kadar kabul edilmesi ve ardından üye devletler tarafından iç hukuka uyarlanması bekleniyor. Bu süreçle birlikte, Avrupa genelinde yaşlı sürücüler yeni bir ehliyet dönemine adım atmış olacak.
Eleştiriler ve Bilimsel Bulgular
Hollanda ve İngiltere’de yapılan araştırmalara göre, tıbbi kontrollerin trafik kazalarını önleme konusunda tek başına yeterli olmadığı savunuluyor. Ancak, düzenli kontrol ve bilgilendirme ile kazaların azaltılabileceği ifade ediliyor.
Türkiye’yi Etkiler mi?
AB’ye uyum süreci kapsamında benzer uygulamaların Türkiye’de de gündeme gelmesi mümkün. Uzmanlar, yaşlı sürücüler için sağlık testlerinin yaygınlaşabileceğini, ancak bunun hukuki ve etik boyutlarının dikkatle ele alınması gerektiğini belirtiyor.
Avrupa Birliği’nin 75 yaş üstü sürücüler için getirdiği bu yeni düzenleme, hem güvenli sürüş hem de yaşlı bireylerin hakları açısından geniş kapsamlı tartışmaları beraberinde getiriyor. Ehliyet sahiplerinin ve ailelerinin süreci yakından takip etmeleri önem taşıyor.