BİDOGU- Rusya ve Ukrayna, İstanbul’da yapılacak barış görüşmelerinin üçüncü turunda karşılıklı önerilerini masaya yatırıyor. Taraflar arasında ciddi farklılıklar bulunsa da, hedef kalıcı bir ateşkes ve siyasi çözüm zemini oluşturmak.

Rusya ile Ukrayna arasında doğrudan yürütülen barış görüşmeleri, 23 Temmuz’da İstanbul Çırağan Sarayı’nda üçüncü turla devam ediyor. Daha önce yapılan iki görüşmede taraflar, esir değişimi ve hayatını kaybeden askerlerin cenazelerinin iadesi gibi insani konularda sınırlı ilerleme sağlamıştı.

Moskova’nın Talepleri: Nötr Statü, NATO’ya Hayır, Rus Topraklarının Tanınması

Rusya’nın sunduğu mutabakat taslağına göre talepleri arasında Kırım ve işgal altındaki dört bölgenin (Donetsk, Luhansk, Zaporijya, Herson) Rus toprağı olarak tanınması, Ukrayna’nın NATO ve diğer askeri bloklara katılmaması, ordusunun küçültülmesi ve Rusçaya resmi statü verilmesi yer alıyor. Ayrıca Nazizm propagandasına yasal yasak, yaptırımların kaldırılması ve doğal gaz dahil diplomatik ilişkilerin yeniden kurulması öne çıkıyor.

Moskova ayrıca, Ukrayna ordusunun tartışmalı bölgelerden tamamen çekilmesini ve güvenli tampon bölgeler oluşturulmasını istiyor.

Kiev’in Cevabı: Önce Ateşkes, Sonra Güvence

Ukrayna’nın önerisi ise dokuz aşamalı bir çözüm sürecini içeriyor. Öncelik koşulsuz bir ateşkes. Kiev, NATO hedefinden ve Batı entegrasyonundan vazgeçmeyeceğini net bir şekilde ifade ediyor. Rusya’nın 2014 sonrası işgal ettiği toprakların statüsünün ateşkesten sonra müzakere edilmesi gerektiğini savunuyor.

Zelenski yönetimi, ABD ve AB’nin de sürece dahil olacağı bir gözetim mekanizması öneriyor. İlk etapta 30 günlük ateşkes planlanıyor ve bu sürecin sivil esirlerin serbest bırakılması, kaçırılan çocukların iadesi gibi güven artırıcı önlemlerle desteklenmesi isteniyor.

Putin’den Sinyal: “3 Bin Esir Daha Serbest Bırakılabilir”

Putin, daha önce yapılan mutabakatlarla 6 binden fazla askerin naaşının iade edildiğini belirtti ve 3 bin esirin daha serbest bırakılabileceğini duyurdu. Bu adımın “meseleleri özüne inerek konuşmak için uygun zemin hazırladığı” görüşünde.

Sonuç Ne Olur?

Tarafların pozisyonları hâlâ keskin çizgilerle ayrılıyor. Ancak her iki ülkenin de süreci diplomatik zeminde sürdürme kararlılığı, olası bir ateşkes için umut ışığı oluşturuyor. İstanbul’daki görüşmelerin sonucu, savaşın seyrini ve uluslararası diplomasiyi doğrudan etkileyecek nitelikte.