BİDOGU-Türkiye’de aile yapısı dönüşüyor. Toplumsal Düşünce ve Araştırmalar Merkezi (TODAM) tarafından yayımlanan “Toplumun Görünümü 2024” raporuna göre, çekirdek aile oranı son 10 yılda ciddi bir düşüş yaşarken, boşanmalar artıyor ve evlilikler azalıyor. Raporda dikkat çeken bir diğer veri ise: Artık her 5 haneden 1’i tek kişilik.

• 2014’te %45 olan klasik “anne–baba–çocuk” modelindeki çekirdek aile oranı, 2024’te %38’e geriledi.

• Aynı dönemde tek ebeveynli haneler yaygınlaştı; tek kişilik yaşam formu belirgin biçimde arttı.

 Boşanma Yükseliyor, Evlilik Gecikiyor

• Kaba boşanma hızı binde 2,01; her 3 evlilikten biri boşanmayla sonuçlanıyor.

• Kadınlarda ilk evlilik yaşı 25,8, erkeklerde 28,3. Ortalama ilk doğum yaşı ise 29,2.

• Yalnız Yaşam Yükselişte

• 2024 itibarıyla Türkiye’deki her 5 haneden biri yalnız bir bireyden oluşuyor.

• Özellikle genç yetişkinler ve yaşlılar arasında yalnız yaşam formu öne çıkıyor.

Türkiye Yaşlanıyor: Ortanca Yaş 34’e Çıktı

• Nüfus artış hızı %1,1’e geriledi.

• 0–14 yaş arası oran %20,9, 65 yaş üstü oran ise %10,6 oldu.

• Yaş piramidinde en kalabalık grup 40–44 yaş aralığı.

Ortalama Hanehalkı Küçüldü

• Ortalama hane halkı büyüklüğü 2010’da 3,68 iken, 2024’te 3,11 kişiye düştü.

• Konut ve kira harcamaları, hanelerin en büyük gider kalemlerinden biri hâline geldi.

Sosyal ve Ekonomik Sonuçlar

• Çocukların %40’ı maddi yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında.

• 15–24 yaş aralığındaki gençlerin %22,9’u ne eğitimde ne istihdamda (NEET).

• Her 4 gençten biri çalışıyor, çoğu kayıt dışı ve güvencesiz koşullarda.

 Uzmanlara Göre Değişim Sadece Ekonomik Değil

Raporda, doğurganlıktaki düşüşün sadece ekonomik değil; eğitim düzeyinin yükselmesi, kentleşme, kadınların istihdama katılması ve dijitalleşme gibi kültürel etkenlerle de ilişkili olduğu vurgulanıyor.

 Sonuç: Türkiye Toplumsal Yapısını Gözden Geçirmeli

Artan yalnızlık, küçülen aileler ve yaşlanan nüfus gibi veriler, sosyal güvenlik, sağlık hizmetleri, aile politikaları, konut stratejileri gibi birçok alanda yapısal dönüşüm ihtiyacını gündeme getiriyor.(Haber Merkezi)