BİDOGU- FİSA Çocuk Hakları Merkezi’nin Ocak-Mayıs 2025 dönemini kapsayan yeni raporu, çocuklara yönelik yaşam hakkı ihlallerinin ürkütücü boyutlara ulaştığını ortaya koydu. Medya taramalarıyla hazırlanan bilgi notuna göre, yılın ilk beş ayında en az 365 çocuk, önlenebilir nedenlerle hayatını kaybetti.

Bolu İlk Sırada: Otel Yangını Ölümleri Tetikledi

Çocuk ölümlerinin en yoğun yaşandığı il, 38 ölümle Bolu oldu. Bu vakaların büyük bir kısmı, Kartalkaya’da yaşanan otel yangını ile ilişkilendirildi. Onu, Şanlıurfa (26) ve İstanbul (25) izledi. Diğer dikkat çeken iller şunlar oldu:

• Konya: 22

• Gaziantep: 19

• Antalya: 13

• Adana: 12

• Aydın: 11

• Hatay: 10

Toplamda 62 ilde çocuk ölümleri medyaya yansırken, ölen çocukların 109’u kız, 239’u erkek ve 17’sinin kimliği tespit edilemedi.

Trafik Kazaları, İş Cinayetleri ve Şiddet Başta Geliyor

FİSA’nın raporu, çocuk ölümlerinin ardında devletin düzenleme, denetleme ve önleme yükümlülüklerini yerine getirmemesinin etkili olduğunu vurguluyor. En az 312 ölüm, doğrudan veya dolaylı devlet ihmaliyle ilişkilendiriliyor.

Öne çıkan nedenler:

• Trafik Kazaları: 91 çocuk öldü. Yetersiz denetim, ehliyetsiz sürücüler ve güvenlik önlemleri eksikliği öne çıktı.

• Çocuk İşçiliği: 26 çocuk iş cinayetlerinde can verdi.

• Şiddet: 30 çocuk, ev içi, akran ve toplumsal cinsiyet temelli şiddet sonucu öldü.

• İntihar: 13 çocuk, ruh sağlığı desteğine erişemediği için yaşamına son verdi.

• İhmal: 212 çocuk, yangın, boğulma, ev kazası ve zehirlenme gibi nedenlerle hayatını kaybetti.

Kamu Hizmetlerindeki Eksiklikler Can Almaya Devam Ediyor

Devletin doğrudan sorumlu olduğu 53 ölüm, kamu hizmetlerinin çocuklara yönelik yetersizliğini ortaya koydu:

• Sağlık Hizmetleri: 27 çocuk, ihmaller nedeniyle hayatını kaybetti. Mersin’de 7 yaşındaki Rüzgar Altuğ, yapılan iğne sonrası fenalaşarak öldü. Diyarbakır’da 10 yaşındaki Toprak Önkol’un kanaması durdurulamadı.

• Eğitim Hizmetleri: 14 çocuk, okul ve servis kazalarında yaşamını yitirdi.

• Spor ve Kültürel Faaliyetler: 6 çocuk, etkinlikler sırasında hayatını kaybetti.

• Bakım Kurumları: Kocaeli’de 1 yaşındaki Efsun Aktaş, yurtta yatak örtüsüne dolanarak nefessiz kaldı.

• Sığınmacı Çocuklar: 36 mülteci çocuk, başta sınır geçişleri olmak üzere yaşam hakkı ihlalleri nedeniyle öldü.

Bireysel Silahlanma ve Önleme Çağrısı

Raporda ayrıca, 8 çocuğun bireysel silahlanma sonucu yaşamını yitirdiği kaydedildi.

FİSA, çocuk ölümlerinin önlenebilmesi için şu önerileri sıraladı:

• Çocuk odaklı kamu hizmetleri güçlendirilmeli,

• Denetim mekanizmaları artırılmalı,

• Ruh sağlığı desteğine erişim yaygınlaştırılmalı,

• Çocuk işçiliğiyle mücadele için sosyal politikalar geliştirilmeli,

• Hak temelli ve bütüncül bir çocuk koruma sistemi kurulmalı.