BİDOGU- Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Temmuz ayında tarım ürünlerinde fiyatlarda önemli dalgalanmalar yaşandığını açıkladı. Bayraktar, markette 37 ürünün 19’unda fiyat artışı, 17’sinde ise fiyat düşüşü olduğunu belirtti.
Gübre ve Girdi Maliyetleri Savaşla Artıyor
Bayraktar, İran-İsrail çatışmalarının başta üre olmak üzere gübre fiyatlarını %40’a varan oranda artırdığını ve ateşkes sonrası bile fiyatların yüksek seyrettiğini söyledi. Temmuzda DAP gübresi %10,4, kompoze gübre %8, amonyum sülfat %2 ve kalsiyum amonyum nitrat %1 arttı. Üre gübresi ise %1,5 azaldı. Yıllık bazda ise üre gübresi %90, DAP gübresi %55 ve diğer gübre türlerinde %30-50 arasında artış gözlendi. Mazot fiyatları aylık %9,3, yıllık %23,4 artarken, hayvancılık yem fiyatları da yıllık %30’ları aşan oranlarda yükseldi.
Bayraktar, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için çiftçilerin gübre ve diğer girdilere erişiminin kolaylaştırılması gerektiğini vurguladı.
Karpuzda Üretici ve Market Fiyatı Arasında Rekor Fark
Temmuzda üretici ve market fiyat farkının en yüksek olduğu ürün karpuz oldu. Üreticide 1,18 TL olan karpuz, markette 8,42 TL’ye satıldı. Bu da %613,8 gibi rekor bir fiyat farkına işaret ediyor. Karpuzun ardından patlıcan (%295,8), salatalık (%275,3), yeşil soğan (%247,6) ve havuç (%242,8) fiyat farkları geldi.
En Çok Fiyat Artışı Limon ve Yumurtada
Temmuzda markette fiyatı en çok artan ürün %37,8 ile limon olurken, limondaki artışı %14,3 ile yumurta, %12,8 ile elma takip etti. Diğer yandan fiyatı en çok düşen ürünler arasında %42,6 ile kabak, %39,8 ile karpuz ve %31,5 ile patates yer aldı.
Üreticide fiyat artışı en çok %55,6 ile limonda görülürken, yeşil mercimek ve sivri biber fiyatlarında da önemli yükselişler oldu. Üreticide fiyat düşüşü ise %41,2 ile yeşil soğan, %41 ile karpuz ve %39,1 ile patates gibi ürünlerde gerçekleşti.
Fiyat Değişimlerinin Arka Planı
Bayraktar, kırmızı ve yeşil mercimekte yeni sezonda rekoltenin düşük olmasının fiyat artışına neden olduğunu, sivri biber talebinin yükselmesiyle fiyatların arttığını aktardı. Patlıcan ve kabağın arz fazlası nedeniyle ucuzladığını belirtirken, yumurta fiyatlarındaki artışın arz-talep dengesinden kaynaklandığını ifade etti. Karpuzda ise arz artışı ve talep düşüşü üretici fiyatlarını aşağı çekti. Limonda ise depoda bekleme kaynaklı firelerin artması ve azalan arz fiyatları yükseltti. Patates fiyatlarındaki düşüş ise hasadın yoğunlaşmasıyla arz artışına bağlandı. Yeşil soğandaki fiyat düşüşü ise talebin azalmasından kaynaklandı.
