BİDOGU- İstanbul’da artan trafik sıkışıklığına çözüm arayışları sürerken, 2024 yılı içinde başlatılması hedeflenen “otobüs öncelikli yol” uygulamasıyla kent içi ulaşımda önemli bir adım atılıyor. İstanbul Ticaret Üniversitesi Ulaştırma Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, bu sistemin doğru analiz ve planlama ile İstanbul’un her yerinde uygulanabileceğini söyledi.
120 Kilometrelik Hat Planlandı, İlk Etap Bu Yıl Başlıyor
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından yürütülen projeyle, lastik tekerlekli toplu ulaşımın hızlandırılması ve seyahat süresinin azaltılması hedefleniyor. İlk aşamada 80 kilometrelik güzergâh belirlenirken, bu yıl içerisinde pilot uygulamanın hayata geçirilmesi bekleniyor. Uzun vadede toplamda 120 kilometrelik otobüs öncelikli yol oluşturulması planlanıyor.
“Yolların Kapasitesi Yolcu Lehine Kullanılmalı”
Prof. Dr. Ilıcalı, projeye ilişkin açıklamasında İstanbul trafiğinin her geçen gün kötüleştiğine dikkat çekerek, “Yol kapasitelerini toplu ulaşım lehine kullanmak lazım. Otobüs öncelikli şeritler çizmeliyiz” dedi. Yüzde 85 oranında bireysel araçların işgal ettiği yollarda, toplu taşıma araçlarının da aynı altyapıyı kullanmak zorunda kaldığını hatırlattı.
Dünya Örnekleriyle Uyumlu Bir Model
Ilıcalı, Los Angeles’ta uygulanan sistemlerden örnekler sunarak, bu tür yol uygulamalarının ortalama hızları üç kat artırdığını vurguladı. “Biz burada 10 km/saatlik hızı zor yakalarken, Los Angeles’ta 30 km/saat hızla toplu taşıma işliyor. Bu sistemler acil trafik çözümü için çok etkili” diye konuştu.
Metrobüs Sistemi Zorlanıyor, Otonom Dönüşüm Gündemde
İstanbul’da günde 9 milyon kişinin toplu taşıma kullandığını, bu yolculukların 1 milyonunun metrobüsle yapıldığını belirten Ilıcalı, kapasitenin aşırı zorlandığını ve güvenlik riskleri oluştuğunu söyledi. Metrobüslerin otonom hale getirilmesi için ASELSAN’la yürütülen çalışmaların önemine değindi.
İBB’ye Uyarı: 2025’te Trafik 105 Saatten Fazla Kayıp Zaman Yaratabilir
İBB’nin yayımladığı 2024 trafik analiz raporuna atıf yapan Ilıcalı, bu yıl bir sürücünün ortalama 105 saatini trafikte kaybettiğini, gerekli tedbirler alınmazsa 2025’te bu sürenin daha da artacağını söyledi. “Yol kapasitesi sabitken araç sayısı artıyor. Dolayısıyla bir an önce otobüs öncelikli yolların hayata geçirilmesi şart” dedi.
“İstanbul’un Her Yerinde Uygulanabilir”
Prof. Dr. Ilıcalı’ya göre, otobüs öncelikli yollar yalnızca ana arterlerde değil, iki ya da üç şeritli tüm yollar için uygulanabilir. Beşiktaş-Ayazağa hattı ve İmrahor Caddesi gibi örnekleri sıralayan Ilıcalı, bu sistemlerin bisiklet yolları ve yol kenarı park alanları ile birlikte entegre planlanabileceğini belirtti. Gerekli geometrik düzenlemeler, talep analizleri ve EDS denetimiyle sistemin başarıyla uygulanabileceğini vurguladı.
